sobota, 21 grudnia 2019

Joseph Payne i jego orbitujący klawesyn



Historia interpretacji klawesynowej w XX wieku to osobny, niezwykle ciekawy temat.
Zniknięcie klawesynu z muzycznej praktyki w XIX wieku spowodowało konieczność poszukiwania - czasem prawdy historycznej, czasem nostalgicznego zapachu dawności, czasem zaś własnego spojrzenia na muzykę minionych czasów. To czas pojawiania się i znikania szkół, manier wykonawczych, prawd ostatecznych, które szybko okazywały się efemerydami.
Z punktu widzenia dzisiejszego wykonawcy te poszukiwania to często plątanina dróg i dróżek bez wyjścia, prowadzących donikąd, niemożliwych do przejęcia i zaadaptowania dla własnej praktyki ...
Błądzenie po meandrach historii sztuki interpretacji jest jednak niezmiernie ciekawym zajęciem.
Na youtubowym kanale Harpsichord Vinyl Gallery mamy prawdziwe muzeum osobliwości; znajdziemy tam i arcydzieła interpretacji, które nie stracą chyba nigdy aktualności, i nagrania nudne, trudne do wytrwania, wreszcie owe kurioza ... pomysły jednorazowe, które trudno naśladować, ale które wciąż fascynują oryginalnością i śmiałością spojrzenia.

Pochodząca z 1974 roku płyta Josepha Payne'a wykorzystuje, podobno pierwszy raz w historii nagrań klawesynowych technikę wielu ścieżek. Fugi nagrane są w taki sposób że każdy głos został nagrany osobno i umieszczony w innym przestrzennie miejscu. Pozwoliło to nagrać również kilka fug organowych, w normalnych warunkach niewykonalnych przez jednego wykonawcę na instrumencie bez pedału. Każdy głos ma też swoją własną logikę dynamiczną. W innych utworach zabiegi są jeszcze ciekawsze: w Sinfonii do kantaty 29 można dzięki temu rzeczywiście utwór instrumentować, w Fantazji chromatycznej niektóre arpeggia mają sztucznie dograny wygłos na innej registracji ... te zabiegi są naprawdę ciekawe, a nagranie jest po prostu brzmieniowo, przestrzennie i muzycznie fascynujące (choć wiele pomysłów np. groteskowa artykulacja tematu w Fudze BWV 846 C-dur z WtKl mocno trąci myszką ...)
Zachęcam do posłuchania - mnie muzyczne igraszki Josepha Payne'a naprawdę mocno wciągnęły ! :

https://www.youtube.com/watch?v=Vopj60a8G5w&t=1782s

Brak komentarzy: